Âşık Veysel’i 127. doğum gününde:
ÜLKEYE VE KENDİSİNE YAPILAN
“AYRIŞTIRMA”YA YAZDIĞI ŞİİRİ İLE ANMAK…
"Demokrasinin budur rejimi
Vatan milletindir, kim kovar kimi
Sıkma savcıları, kovma hâkimi
Şekavet yok, adalet var bu yolda."
Âşık Veysel'in 127.doğum gününde (25 Ekim 1894) Adnan Menderes'li Demokrat Parti döneminde; Siyasal tarihimizin, büyük bir “cepheleştirme” ayıbını Âşık Veysel'in şiiriyle hatırlamakta büyük yarar görüyorum.
"VATAN CEPHESİ” KAMPLAŞMASI…
Dönemi yaşayanlar; özellikle köylerde DP ve CHP'lilerin gittikleri kahveleri ayırdıkları, aynı camilere gitmedikleri ve çocuklarını evlendirmedikleri, “Vatan Cephesi”nin yalnız DP’lilere değil bütün vatandaşlara açık olduğunun ilan edildiği radyodan yapılan yayınlarda, her haber saati öncesinde bu cepheye katılan vatandaşların isimlerinin okunduğu, birçok kişinin adının kendisinin bile haberi olmadan “Vatan Cephesi”ne katılanlar arasında açıklandığı, hatta vefat etmiş insanların ya da çocukların da “Vatan Cephesi”ne kayıtlarının yapıldığını anlatırlar.
Dönemi yaşayan ya da araştıranların hemen hemen büyük çoğunluğu, Adnan Menderes’in hatalarının en büyüğü ve en önemlisi olarak, “VATAN CEPHESİ” uygulamasını gösterir. Bu durumu dönemi siyaseten aktif yaşayan tanıklarından; değerli Kırşehirli hemşerilerimiz rahmetli “Ahi Baba” Mustafa Karagüllü ve Avukat Hayri Çopuroğlu’nun vaktiyle kitap ve söyleşilere konu olmuş anlatımlarında da görürsünüz.
Esasen “Vatan Cephesi” oluşturmak; 1958 yılının 12 Ekim’inde başlatılan, Demokrat Parti taraftarlarınca da çığ gibi büyütülen bir “cepheleşme, hasımlaşma” hareketidir.
Ülkenin en ücra köşelerine kadar “Vatan Cephesi Ocakları” açılmış ve onlara kayıtlar yapılmış, “Vatan Cephesi” ne kaydolanların isimleri de devletin radyosunda her gün saatlerce süren yayınlarda okunmuştur.
Dönemin iktidarının “Vatan Cephesi” girişiminin, Demokrat Parti iktidarının 27 Mayıs darbesine gidiş sürecinde, Kırşehir’i “il” iken “ilçe” yaparak, “siyasal tercihlerinden” dolayı “cezalandıran” bir anlayışın ülke çapında büyük bir tepki gördüğünü de buradan hatırlatmakta yarar var.
İktidarın tüm gücünü elinde bulunduran Demokrat Parti’nin “Vatan Cephesi” girişimi ile diğer partilerle eşit şartlarda demokratik bir mücadele verdiği iddia edilemez. İktidar bu dönemde başta radyo olmak üzere Devlet’in tüm imkânlarını kullanmış, aleyhte yayın yapan basın susturulmuştur
Âşık Veysel:
“MANASIZ MANTIKSIZ VATAN CEPHESİ
VATAN MİLLETİNDİR BU NEYİN NESİ ”
“Vatan Cephesi”nin vardığı boyuta ilginç bir örnek de, dönemin Halk Ozanı Âşık Veysel’in “Vatan Cephesi”ni kasteden şiiridir.
Âşık Veysel’in oğlu Bahri Şatıroğlu’nun anlatımlarına göre, dönemin Vali’si, Veysel’in “Vatan Cephesi”ne kaydolmasını, partiye (Demokrat Parti kastediliyor) geçmesi için çok gelip gider. Veysel bu teklifi kabul etmez.
Âşık Veysel'in; “belletmen”lik yaptığı Pamukpınar (Yıldızeli) Köy Enstitüsü ile ilgili bir olaydan sonra iyice canı sıkılır. Karlı, tipili bir kış günü Pamukpınar'dan geçerken yetkililer, Veysel'i içeri dahi almazlar. Dönemin büyük ozanı Aşık Veysel, muhalefete yönelik başlatılan “Vatan Cephesi” ne katılmayı reddedenler arasında olduğundan köyüne hapsedilmiş durumda iken ”Demokrasinin Budur Rejimi” isimli türküyü kaleme alır.
…Ve işte Âşık Veysel’in, 1950’lerin baskıcı ve yasakçı yönetimine karşı söylediği bir türkünün sözleri…
Demokrasinin budur rejimi
Vatan milletindir, kim kovar kimi
Sıkma savcıları, kovma hâkimi
Şekavet yok, adalet var bu yolda
***
Topkapı'da, Kayseri'de, Uşak'ta
Kimin hakkı vardır, bu sefil halkta
Parmaklar oynuyor türlü nifakta
Selamet yok, felaket var bu yolda
***
Radyo denilen milletin malı
Neşriyatlar tarafsızca olmalı
Hâkimiyet milletindir bilmeli
Esaret yok, hep millet var bu yolda
***
Manasız mantıksız Vatan Cephesi
Vatan milletindir bu neyin nesi
Maksat Menderes'in seçim dalgası
Menderes yok, memleket var bu yolda
***
Milletsiz bir devlet yoktur olamaz
Eğri bakan aradığın' bulamaz
Hiçbir parti ebediyen kalamaz
Şikâyet yok, nihayet var bu yolda
***
Veysel söyler ama duyulmaz sesi
Doğru diyene diyorlar asi
Böyle değildi şu demokrasi
"Tahkikat" yok, hürriyet var bu yolda
Adnan YILMAZ
