Tarım ve Orman Bakanlığının "Hayvan hastalıkları ile mücadele ve buzağı kayıplarının önlenmesi yılı" ilan etmesinin ardından işbirliği ve projeler hayata geçirilmeye başlandı. Kırşehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü buzağı ölümlerinin önlenmesi amacı ile ilgili başlatılan proje hakkında bir açıklama yaptı. Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, doğru bakım ve doğru beslenme ile buzağı kayıplarının önüne geçilebileceğini ve üreticilerin emeklerinin karşılığını alabileceklerini belirterek şu bilgileri verdi: “Gebe düve ve ineklerde doğuma 2-6 hafta kala Veteriner Hekimlerce tavsiye edilen septisemi aşısı ile aşılanması gerekmektedir. Doğumdan sonra buzağıya uygulanacak doğru bakım ile yapılacak aşılar (septisemi v.b.) oluşabilecek hastalıkları önleyecektir. Ayrıca Bakanlığımız tarafından yapılmakta olan Şap, Brucella ve LSD (Sığır çiçek) aşılarının da İl/İlçe Müdürlük personellerimizin köylerinizde yapacağı aşılama faaliyetleri sırasında aşılanması gerekmektedir. Özellikle şap aşısının ilk aşıdan 20-30 gün sonra rapel aşılamasının (ikinci) yapılması şap hastalığına karşı korunmayı arttıracaktır. Buzağı kayıplarının önüne geçmek ancak sağlıklı bir veri ile olur. Bu nedenle buzağılarımızı küpeleterek kayıt altına aldırmak, ölen satılan buzağıların HAYBİS veri tabanından güncellenmesini sağlamak bu işin temelini oluşturmaktadır. “Buzağılar annesinin yanından 3 gün içerisinde ayrılıp buzağı barınaklarına alınmalıdır. Buzağı barınakları 110x180x130 cm ebatlarında temiz olmalı ve buzağının altına kuru ve temiz yataklık konulmalıdır. Bunun yanında seyyar buzağı kulübelerinden de faydalanılabilir. Bu kulübelerin yarısı açık yarısı kapalı olmalıdır. Açık kısım güneye bakmalıdır. Uygun bakım ve besleme sıcaklığı 10-15 derece arasıdır. Buzağılar ayrıca kalabalık, havasız, rutubetli, ıslak ve cereyan olan ortamlardan uzak tutulmalıdır “Doğumuna 10 gün kalan inekler yaklaşık 12m2 büyüklüğünde ayrı doğum bölmelerine alınmalıdırlar. Bölmelerin zeminine kaba altlık serilmeli ve kaygan olmamalıdır. Doğumu yaklaşan hayvanın yem yemesi kesilir, huysuzlaşır, nefes alıp vermesi hızlanır, dönüp açlık çukurluğuna bakar. Bu belirtilerin görüldüğü hayvanın doğumuna 1-2 saat kalmıştır ve takip edilmesi gerekir. Doğum çoğunlukla kendiliğinden olur. Ancak bazı durumlarda özellikle ilk doğumunu yapan düvelerde güç doğum görülebilir. Bu durumda müdahale edilmemeli derhal bir veteriner hekime haber verilmelidir. Doğum sonrasında buzağı annesinin önüne yaklaştırılmalı ve annesinin yalayarak buzağıyı kurutmasına yardım edilmelidir. Buzağının göbek kordonu temiz bir makas ile karnın 4-5 parmak altından kesilmeli ve tentürdiyot ile dezenfekte edilmeli. Unutulmamalıdır ki yeni doğanlarda göbek kordonu yolu ile birçok hastalık etkeni vücuda girebilir. “Doğumdan sonra ilk 2 saat içinde ağız sütü mutlaka içirilmelidir. Ağız sütü buzağının hakkıdır. Ağız sütü buzağıya anadan geçen bağışıklık maddelerini taşımaktadır. Yavrunun ana karnında beslenmesi sırasında bağırsaklarında biriken ‘mekonyum’ denilen artıkların atılmasında önemli role sahiptir. Buzağılar doğumu takiben ilk 2 saat içinde canlı ağırlığının %10’u kadar ağız sütünden mutlaka içmelidir. İlk gün 4 öğün şekilde ağız sütünün buzağıya verilmesine devam etmelidir. Bazı inek ve düveler buzağıyı emzirmek istemeyebilir. Bu gibi durumlarda ağız sütü sağılıp biberonla muhakkak buzağıya içirilmelidir. Fazla olan ağız sütleri ileride kullanmak için saklanabilir. Kısa zamanda tüketilecekse buzdolabında 4-5 gün saklanabilir. Uzun süre saklamak içinse derin dondurucu kullanılmalıdır, ancak derin dondurucudan çıkan ağız sütü oda sıcaklığında kendisi çözünmeli, ocakta ısıtarak çözdürülmemelidir. Aksi takdirde ağız sütü tüm özelliğini kaybedecektir. “Buzağılarda işkembe küçük ve tam olarak çalışmadığından sindirimi kolay, besin değeri yüksek yemler seçilmelidir. Bu bakımdan ilk hafta ağız sütü alan buzağı 2. Hafta normal süt (günde 4-6 litre) yanında buzağı başlangıç yemi verilmelidir. Buzağı yemi granül halde olmalı toz halde olmamalıdır. Yemin yanında temiz içme suyu her zaman buzağının önünde hazır olmalıdır. 3. 5. hafta arası günde 4-5 litre normal süt yanında buzağı başlangıç yemi ve yine temiz su ile beslenmeye devam edilmelidir. 6. hafta süt 2 litreye düşürülmeli bunun yanında buzağı başlangıç yemi, kaliteli kuru ot ve yine her zaman hazır temiz içme suyu ile beslenmelidir. Kuru ot olarak kurutulmuş yonca otu ideal kaba yemdir. Yonca yoksa sapa kalkma döneminde biçilip kurutulmuş bol yapraklı ve proteince zengin buğdaygil kuru otu ya da kaliteli çayır kuru otu yedirilebilir. 3. aydan itibaren buzağı büyütme yemi kaliteli kuru ot ile beslenmeye devam edilmelidir. Silaj saman gibi kaba yemler 2.5 -3 aylıktan önce verilmemelidir.” (HABER: NECLA BAĞCI)