Kırşehir Sosyal Güvenlik İl Müdürü Hacı Mehmet Akdeniz:
“KAYIT DIŞI İSTİHDAMA GÖZ YUMULMAYACAK”
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Kırşehir İl Müdürü Hacı Mehmet Akdeniz, kayıt dışı istihdamla mücadelenin bir memleket meselesi olduğunu söyledi.
Çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmaları hak ve aynı zamanda bir yükümlülük olduğunu, çalışmaya başlayan herkesin kanunen mutlaka sosyal güvenlik sistemine dâhil olmak olduğunu ifade eden Hacı Ahmet Akdeniz, yaptığı yazılı açıklamada, kayıt dışı istihdama göz yumulmayacağını ifade etti.
Akdeniz. Yaptığı açıklama şunları söyledi:
“Bilindiği üzere Kurum olarak kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında uyguladığımız temel politika başlıklarından biri sosyal güvenlik konularında yapılan rehberlik ve bilgilendirme çalışmalarıdır. Bu nedenle, Sosyal Güvenlik Kurumu olarak, rehberlik anlayışını esas alan bir yöntem ile kayıtlı (sigortalı) istihdamı teşvik etmeye çalışmaktayız. Bu çerçevede Müdürlüğümüz tarafından çeşitli dönemlerde belirlenen işyerleri, sendikalar, ilgili STK’lar, basın-yayın kuruluşları rehberlik amacıyla ziyaret edilmekte veya bu gruplar aracılığıyla kamuoyuna yönelik çeşitli bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri gerçekleştirilmektedir.
“Bu faaliyetlerde işverenlere veya çalışanlara sosyal güveliğin önemi, kayıt dışı istihdamın olumsuz sonuçları, sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri ile uygulanmakta olan sigorta primi teşvikleri hakkında bilgi verilmesi amaçlanmaktadır. Çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmaları hak ve aynı zamanda bir yükümlülüktür. Çalışmaya başlayan herkes kanunen mutlaka sosyal güvenlik sistemine dâhil olmak zorundadır. Çalışanlar kanunen bu hakkın yerine getirilip getirilmediğini işverenden isteme ve yerine getirilmediği takdirde yasal yollara başvurma haklarına sahiptir. İşverenler ise gerek kendisini gerekse yanında çalıştırdığı kişileri sosyal güvenlik kurumuna bildirmek zorundadır. Bu bağlamda kayıt dışı istihdam; çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumuna hiç bildirilmemesi ya da çalışma gün veya ücretlerinin eksik bildirilmesidir. Yani sigortasız işçi çalıştırma durumunda olduğu gibi, çalışma sürelerinin veya ödenen ücretlerin eksik bildirilmesi de kayıt dışı istihdam olarak değerlendirilmektedir. Çalışanların sigortalı olarak çalıştırılmaları anayasal bir hak olmakla birlikte aynı zamanda hem çalışanlar hem de işverenler açısından bir zorunluluktur. Yani işverenlerin çalışanlarını sigortasız olarak çalıştırma hakları olmadığı gibi çalışan kişilerin de sigortasız çalışmak veya sigortasız çalışmayı istemek gibi bir hakları söz konusu değildir.
“Kayıt dışı çalışma hem çalışana hem işverene hem de kamuya ciddi zararları mevcut olan bir sorundur. Şöyle ki; Çalışanlar açısından emeklilik hakkı, malullük aylığı, ölüm aylığı, işsizlik sigortası hakkı, her türlü sağlık ve izin hakları, ücret ve kıdem tazminatı hakkı gibi haklardan yoksun kalınmasına; yapılan denetimler sonucu onları sigortasız çalıştıran işverenler açısından ise idari para cezaları, yararlanılan teşviklerin, hibe, kredi, vergi indirimi gibi avantajlarının durdurulması, iş kazası durumunda ağır idari ve mali yükümlülükler ile karşılaşma, ölçek ekonomilerinden yararlanılamadığından büyüyememe, işyerinde verimliliğin ve motivasyonun azalmasına neden olmakta, iki kesime verdiği zararların yanı sıra kamuda ise vergi/prim kaybı, emekli/çalışan dengesinin bozulması, primsiz ödemelerin artması, gelir dağılımının bozulması, ekonomide kurumsallaşmanın azalması gibi zararlara yol açmaktadır.
“Yukarıda saydığımız zararlardan korunma adına çalışan vatandaşlarımız işe başlamalarının ardından çalışmalarının işverenler tarafından Kurumumuza bildirilip bildirilmediğini veya hangi kazanç seviyesinden bildirildiğini kısa sürede öğrenebileceği birçok yol vardır. PTT’den alınan e-devlet şifresi ile www.turkiye.gov.tr adresinden sorgulama yapılabilir, 7 gün 24 saat “Alo 170” Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi aranabilir, cep telefonun kısa mesaj bölümüne P boşluk TC Kimlik Numarası boşluk Aile Sıra Numarası yazılarak 5502’ye bütün operatörlerden kısa mesaj gönderilebilir, il ve ilçelerde bulunan tüm sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezilerine başvurarak sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığı ve hangi kazanç seviyesinden bildirildiği kısa sürede öğrenilebilir. Çalışanlar sigortasız çalıştırıldıklarını ya da ücretlerinin veya çalışma sürelerinin eksik bildirildiğini düşündüklerinde, ihbar ve şikayetlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi “Alo 170” i 7 gün 24 saat arayarak ya da en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine şahsen başvurarak iletebilirler. İl Müdürlüğümüz kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında yoğun rehberlik ve denetim faaliyetlerine yıl sonuna kadar devam edeceği hususu, Kamuoyuna saygıyla duyurulur.” (HABER MERKEZİ)
