2019-2020 eğitim yılına başlamışken son zamanlarda sık karşılaştığımız bir öğrenme bozukluğundan bahsetmek istiyorum. Disleksi nedir ve çocuğumuzda disleksi olup olmadığını nasıl fark edebiliriz?
Disleksi, kişinin normal veya normal üstü zekaya sahip olmasına rağmen okuma, yazma ve dil becerilerinde problem yaşamasına sebep olan özel öğrenme bozukluğudur. Genellikle okuma bozukluğu şeklinde gözlenen disleksi dikkat ve hafızayı da etkilemektedir.
Disleksili çocuklar okuma ve yazmada yaşıtlarına göre güçlük çekmektedir ve öğrenme hızı yaşıtları gibi değildir. Aynı zamanda anlamada güçlük, dikkatsizlik gibi belirtiler görülebilir. Disleksi doğuştan gelen ve travmaya bağlı disleksi olmak üzere ikiye ayrılır. Doğuştan gelen disleksi kalıtsal olabileceği gibi doğum öncesi, doğum sırasında ve doğum sonrası yaşanan zorluklara bağlı olarak gelişebilir.
Disleksi belirtileri nelerdir?
* Yazılı kelimeleri öğrenme ve hatırlamada zorluk.
* b ve d, p ve q harflerini, 6 ve 9 gibi sayıları ters algılama; kelimelerdeki harfleri ya da sayıları karışık algılama, ne’yi en; 3’ü E; 12’yi 21 olarak algılama.
* Okurken kelime atlamak.
* Hecelerin seslerini karıştırmak ya da sessiz harflerin yerini değiştirmek, yazım hatası yapmak.
* Yazı yazmada zorluk.
* Yaşıtlarına kıyasla geç konuşma * Konuşurken anlama uygun kelimeyi seçmede zorluk çekme.
* Yön (yukarı, aşağı gibi) ve zaman (önce, sonra, dün, yarın gibi) kavramları konusunda sorunlar yaşama.
* Elleri kullanmada hantallık ve beceriksizlik ve okunamayan el yazısı.
Disleksili çocuklar derslerinde başarısız olmaları durumunda özgüvenlerini kaybedebilirler ve buna bağlı olarak diğer psikolojik problemlerle de savaşmak durumunda kalabilirler. Disleksili çocuklar diğer çocuklara kıyasla çok ince düşünceli ve hassas oldukları için olumsuz duyguları çok daha fazla yaşayacaklardır. Bu yüzden aile disleksinin ne demek olduğunu iyi bilmeli ve çocuğa bunu bilerek yaklaşmalıdır.
Disleksi nasıl tedavi edilmelidir?
Şunu belirtmeliyim ki disleksi bir hastalık değildir ve ilaçla tedavi edilmez. Uygun özel eğitim programı ile çocuklardaki öğrenme güçlüğüne yardımcı olunur. Aile yukarda bahsedilen belirtilerin kendi çocuğunda olduğunu düşünüyorsa mutlaka bir sağlık uzmanından destek almalıdır, dislekside erken müdahale çocuk için çok önemlidir.
Psikolog Tuğçe Çetin
Sorularınız için; [email protected]
