Kırşehir’de Gurbetçi Almanlar-4
Bozkırda Avcı Bir Alman: Von Aulock
Hans Von Aulock Kırşehir'de 1944-1946 yılları arasında gözetim altında yaşamış bir alman bankacıdır. Şehrimizde gelmiş en zengin enternedir. Araştırmalarıma göre bir sandık altınla Kırşehir'e geldiği rivayet edilmektedir. Kayaşeyhi mahallesinin en güzel konaklarından birisini kiralamış, alafranga tuvaleti ve banyoyu şehrimize getiren ilk kişidir. Avcılığa çok meraklıdır ve sık sık Kırşehir çevresinde av partileri düzenler. Avladığı hayvanları enterne Alman ve Avusturyalı ailelere dağıtır. Kırşehir'in nevi şahsına münhasır isimleri ile muhabbet kurmuş birisi. Avcılık merakı sayesinde bulduğu tarihi eserler zamanla onu dünyanın en büyük koleksiyonerlerinden birisi yapmış.
Kırşehir'den götürdüğü birçok sikkeyi ve tarih hazinesini de koleksiyonuna katmış. İki yıllık mecburi Kırşehir yaşamından sonra da Türkiye'den ayrılmamış ve 1980 yılında yarış yapan sarhoş iki kamyon sürücüsünün sebep olduğu trajik bir kaza sonucu Ankara'da vefat etmiş.
Hans Von Aulock 1970 yılında Afrika topraklarında safari ve avcılık yaparken.
1906 Almanya doğumlu Aulock, 1941 yılında Alman Orient Bankasının 2. müdürü oluyor. 2. dünya savaşının sonlarına doğru Türkiye Almanya'ya savaş açınca gözaltına alınıyor.
Kırşehir'e enterne yani gözetim altına gönderiliyor. Serbest kaldıktan sonra İş Bankası 'na danışman oluyor.1971 yılında emekli olana kadar İstanbul'da Dresdner Bank'ın temsilciliğini yürütüyor.
Türkiye'de yaşadığı sıralarda tarihi eserlere ilgisi artmış, çoğunluğu antik sikke olmakla birlikte 9000 parçadan oluşan kapsamlı bir koleksiyon biriktirmiş. Yabancı kaynaklardan tespit ettiğim bilgilere göre; "Küçük Asya ve Roma İmparatorluğu Sikkeleri" koleksiyonunun temelini oluşturuyor . Bu koleksiyon 18. ciltten oluşan bir kitap serisi halinde yayınlanmış. Von Aulock 'un yazdığı daha çok katalog sayılabilecek bu kitap hala Roma İmparatorluğu ve antik Yunan sikkeleri üzerinde en önemli referans sayılmaktadır. Özellikle, bronz sikkeler üzerinde yaptığı araştırma sayesinde, kendisine 1970 yılında Frankfurt Üniversitesi tarafından fahri doktora verilmiş. Ölünce koleksiyonu satılmış. Türkiye'de birçok zengin koleksiyoner Aulock'un biriktirdiği tarihi eserleri paylaşmış. Bugün Aulock'un koleksiyonunun önemli parçaları Londra'da British Museum 'da sergileniyor.
KARAKURT HAMAMINDA BULUNAN BİR HİTİT KİTABESİ
Ankara Üniversitesinde Hititoloji Profesörü H. G. GÜTERBOCK 1947 yılında şunları yazmış:
"Bu yılın Eylül ayında, Kırşehir civarında bir av gezisine çıkan Bay H. von Aulock (İstanbul), şimdiye kadar bilinmeyen bir Eti hiyeroglif kitabesini buldu. Kitabe, Kırşehir batısındaki Karakurt Hamamı ya¬kınında bulunup tek başına duran bir kaya bloku üzerindedir (Kiepert'in haritasının B IV Yozgat paftasında Kırşehir'in takriben 15 km. batısında "Karakurt Hammam imlâsiyle kaydedilmiş, 1: 800 000 mikyaslı Türkiye haritasında ise gösterilmemiştir).
Bay Von Aulock, buluntusunu yayınlamak hakkını ve çektiği fotoğrafları bana vermek lûtfunda bulunmuştur. Fotoğraflar, kitabenin büyük bir kısmını iyi göstermekle beraber, kitabenin
kopyasını yapmaya yetmemektedir. Resimlerde, oyularak yazılan hiye¬rogliflerden ibaret olup kayanın iki parçasında — hiç olmazsa kısmen — tekerrür eden kısa bir kitabe görülmektedir. İçinde bir kral oğl¬unun adı zikredilmiştir. Gelecek yıl kitabeyi yerinde kopya etmek fırsatını bulacağımı umarım. "
KIRŞEHİR'DE BRİÇ GÜNLERİ
Deutsche Bank müdürü Hans Von Aulock, İkinci Dünya Savaşı sonrası yaşadığı şehrimizde beraber geldiği bankanın genel müdürü Post'dan briç öğrenmiş ve çok kısa sürede öğretmenini geçmiştir. Von Aulock, savaştan önce Hollanda Briç Milli Takımı'nın koçluğunu da yapmış olan Post ile birlikte İstanbul Büyükada Anadolu Kulübü'ne üye olur. 1958 Yılı'nda "Reese on Play" adında briç kitabını yazan Von Aulock, Türkiye'de briçcilerin eğitimine de önemli ölçüde katkıda bulunur.
Kırşehir'de bulunmuş ve şuan yurtdışında olan 1295-1304 yıllarına ait İlhanlı Sikkesi , Gazan Mahmut Han adına basılmış.
Sonuç olarak Kırşehir Tarihi ile ilgili birçok eser Von Aulock tarafından şehrimizden götürülmüştür. Bugün tarihi eserler nerede bilemiyoruz. Özellikle Karakurt köyünde bulunan kitabenin akıbetini merak ediyorum.
Alman Orient Bank müdürü Hans Von Aulock enternelerin içerisinde en zengin olan insanmış. Av meraklısı ve arkeolojik eser koleksiyoncusuymuş. Hatta kendisine özel bir banyo ve tuvalet yaptırmış. Von Aulock’un şehrimize bir sandık dolusu altınla geldiği söyleniyor. Kim bilir bu altınlara neler oldu? Kimler şehrimizde bunlardan nemalandı? Acaba Kırşehir’den koleksiyonu için tarihi eser götürdü mü? İslam Sanatı Uzmanı Prof Ernest Diez’in muhteşem diye nitelendirdiği 150 yıllık Cami Kandili nerede? Araştırmalarımda kafama takılan en fantastik sorular oldu.
İşte böyle, İkinci Dünya Savaşı şehrimizi Alman ve Avusturyalılarla tanıştırmış. Bu insanlar Kırşehir’e birçok konuda katkı sağlamış. Kardeşi Wolfang ile Kırşehir’de iki seneye yakın yaşayan Gerhard Ruben’in Astronom olmasında gezdiği Cacabey Rasathanesi’nin bir etkisi olduğunu bilmiyorum. Ama Kırşehir’de Cacabey ve uzayla ilgili yapılan organizasyonlarda şu an Almanya’da yaşayan Gerhard Ruben davet edilirse, yaşadıklarıyla şehrimiz için uluslararası bir tanıtım olur. Bu daveti de büyüklerimiz düşünsün artık…
Hayatımda önemli bir yeri olan Babaannem Sarı Fadime’nin anısına
Dt. Abdullah Çelik 2006-2012 Kırşehir…
