Kırşehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü, kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında yürüttüğü rehberlik ve bilgilendirme faaliyetlerine hız kesmeden devam ediyor. Her yıl düzenli olarak sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarına ziyaret gerçekleştiren müdürlük, işverenleri ve çalışanları kayıt dışı istihdamın bireysel ve toplumsal zararları konusunda bilinçlendirmeyi amaçlıyor.
Bu kapsamda Kırşehir SGK yetkilileri, kayıt dışı istihdamla ilgili kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, kayıt dışı istihdam nedir, riskleri nelerdir, yabancı uyruklu işçi çalıştırma şartları, ihbar ve şikayet nasıl yapılmalı gibi sorular cevaplandı.
Kırşehir SGK yetkilileri, kayıt dışı istihdamla mücadelede toplumun tüm kesimlerinin bilinçli hareket etmesinin önemine dikkat çekerek, işverenleri yasal yükümlülüklerini yerine getirmeye, çalışanları ise haklarını takip etmeye davet etti.
Kayıt dışı istihdam nedir?
Kayıt dışı istihdam; çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumu’na hiç bildirilmemesi ya da çalışma gün ve ücretlerinin eksik bildirilmesi anlamına geliyor. Bu durum hem çalışanların sosyal haklardan mahrum kalmasına hem de işverenler arasında haksız rekabete yol açıyor. SGK yetkilileri, sigortalı çalışmanın anayasal bir hak ve yasal bir zorunluluk olduğunu vurguluyor.
Çalışan ve işveren için riskler nelerdir?
Kayıt dışı çalışmanın tespiti halinde işverenlere ciddi yaptırımlar uygulanıyor. Bir işçiyi bir yıl boyunca kayıt dışı çalıştıran işverene 2025 yılı itibarıyla 14 asgari ücrete kadar idari para cezası kesilebiliyor. Ayrıca teşvik iptali, gecikme zammı ile prim tahsili gibi ek yaptırımlar da söz konusu.
Çalışanlar ise emeklilik, malullük, ölüm aylığı, işsizlik sigortası ve sağlık hizmetlerinden yararlanamıyor. İş kazası ve meslek hastalığı gibi durumlarda hukuki korumadan mahrum kalıyorlar.
Yabancı uyruklu işçi çalıştırma şartları nasıl olmalı?
Yabancı uyruklu işçi çalıştırmak isteyen işverenlerin önceden çalışma izni alması gerekiyor. Her yabancı çalışan için en az beş Türk vatandaşının istihdam edilmesi şartı aranıyor. Çalışma izni olmadan yabancı işçi çalıştıran işverenlere 2025 yılı için kişi başı 81.683 TL idari para cezası uygulanıyor. Ayrıca konaklama, dönüş ve sağlık giderleri de işverenin sorumluluğunda oluyor.
Ücret ödemelerinde banka zorunluluğu
Türkiye genelinde üç ve daha fazla işçi çalıştıran işverenlerin, işçi ücretlerini banka kanalıyla ödemesi zorunlu. Bu yükümlülüğe uymayan işverenlere 2025 yılı için her işçi ve her ay için 2.179 TL idari para cezası kesiliyor.
İhbar ve şikâyet kanalları
Çalışanlar, sigortalı olarak bildirilip bildirilmediklerini e-Devlet üzerinden sorgulayabiliyor. Ayrıca ALO 170 hattı, SGK İl Müdürlükleri ve CİMER üzerinden ihbar ve şikâyetlerini iletebiliyorlar.
