UNICEF, zatürre nedeniyle her yıl 725.000’den fazla 5 yaş altı çocuğun hayatını kaybettiğini açıkladı. Hastalık önlenebilir olmasına rağmen, yetersiz sağlık hizmetleri ve eşitsizlikler çocukları ölümle karşı karşıya bırakıyor.
Birçok kişi zatürreyi yaşlılarla ilişkilendiriyor; ancak UNICEF’in son açıklamasına göre, zatürre dünya genelinde 5 yaş altı çocuklar arasında en fazla ölüme yol açan bulaşıcı hastalık konumunda. Her 43 saniyede bir çocuk zatürreden hayatını kaybediyor. Bu ölümlerin neredeyse tamamı önlenebilir nitelikte.
Zatürre, akciğerleri etkileyen akut bir solunum yolu enfeksiyonu. Bakteri, virüs veya mantar kaynaklı olabilir. Özellikle bağışıklık sistemi henüz gelişmemiş yenidoğanlar ve yetersiz beslenen çocuklar hastalığa karşı savunmasız. UNICEF, temel sağlık hizmetlerine erişimin olmamasını “affedilemez” olarak nitelendiriyor.
Sağlık çalışanları, zatürreyi hızlı nefes alma, göğüs çekilmesi ve ateş gibi belirtilerle teşhis edebiliyor. Ancak birçok ülkede göğüs röntgeni ve oksijen ölçüm cihazlarına erişim sınırlı. Bu da doğru teşhisi ve zamanında tedaviyi zorlaştırıyor.
UNICEF, zatürreye karşı mücadelede şu adımların hayati olduğunu vurguluyor:
- Pnömokok (PCV), DTP ve kızamık gibi aşıların kapsama oranının %90’ın üzerine çıkarılması
- Düşük maliyetli antibiyotiklerin çocukların yaşadığı bölgelerde erişilebilir hale getirilmesi
- Oksijen tedavisinin yaygınlaştırılması
- Yetersiz beslenmeyle mücadeleye yatırım yapılması
- Sağlık çalışanlarının eğitimi ve altyapının güçlendirilmesi
- Toplumların bilinçlendirilmesi ve sürece dahil edilmesi
Zatürreye bağlı ölümler en çok Sahra altı Afrika ve Güney Asya’da görülüyor. Bu bölgelerde yaşayan çocuklar, yoksulluk, kirli hava, yetersiz beslenme ve sağlık sistemlerinin zayıflığı nedeniyle büyük risk altında.
UNICEF, zatürre kaynaklı önlenebilir çocuk ölümlerini sona erdirmek için acil küresel eylem çağrısında bulunuyor: “Bu hastalığın seyrini değiştirebilir ve her çocuğun hayatta kalmasına yardımcı olabiliriz.”
