VAHİT DOĞAN

“Bir ağaç ya da bir bitki olsaydım ilkyazın tatlı etkisini duyacaktım. İnsanım… Şaşırmayın öyleyse mutluluğuma.” [On birinci yüzyılda yaşamış Çinli bir şair]

Mutluluk da insana özgü diğer duygular gibi nefes aldığımız müddetçe hissedeceğimiz duygulardan biridir; hüzünlenmek, sinirlenmek, ağlamak gibi…

“Huzur” ise mutluluk kelimesini de içine alan geniş bir kavramdır. Biraz önce de belirttiğim gibi bir insan her zaman mutlu olmayabilir fakat hayatı boyunca insan olarak yaptığı ya da yapmadığı davranışlar ile huzuru sağlayabilir.

Huzuru en güzel anlatan şairlerden birisi Melih Cevdet Anday’dır. “Yaşamak güzel şey doğrusu” dizeleri ile başlayan “Çok Güzel Şey” isimli şiiri bunun örneğidir:

Yaşamak güzel şey doğrusu

Üstelik hava da güzelse

Hele gücün kuvvetin yerindeyse

Elin ekmek tutmuşsa bir de

Hele tertemizse gönlün

Hele kar gibiyse alnın

Yani kendinden korkmuyorsan

Kimseden korkmuyorsan dünyada

Dostuna güveniyorsan

İyi günler bekliyorsan hele

İyi günlere inanıyorsan

Üstelik hava da güzelse

Yaşamak güzel şey

Çok güzel şey doğrusu.

Çoğu zaman küçücük şeylerden bile mutlu oluruz: Bir “Günaydın!” sözü işittiğimizde, bir kediyi doyurduğumuzda, bir kuş sesinde, ya da bir yakınımıza küçücük bir hediye aldığımızda…

İnsan tek başına mutlu olamaz; paylaşıldıkça, bir anlam ifade eder mutluluk. Kıymet verdiğiniz bir insanın gözlerinin içindeki sevinci görebiliyorsanız başarmışsınız demektir.

Geçenlerde “Sarı Köpeğin Yuvası” isimli küçük bir Moğol göçebe kızının hikâyesini anlatan filmde dağların, yeşilliklerin arasında bir çadırda yaşayan mutlu bir aileyi seyrettim. Modern olarak tabir edilen bizlerin hayatına pek benzemeyen bir hayat yaşıyorlar. Sahip olduğumuz eşya ve teknoloji onlarda bulunmuyor. Bizim daha çok mutlu olmamız gerekmez mi sizce? Ama öyle değil, onlar sahip olduklarıyla yetinen, sahip olduğunun kıymetini bilen iç huzuru yakalamış mutlu bir aile… Aslolan şey mutlu olmaksa o küçücük aile metropolde yaşayan çoğunluktan daha mutlu… Filmin sonlarına doğru baba, filmin başrol oyuncusu olan kızı Nansal’ı okula göndereceği zaman sahip olduğu kurulu düzenin bozulacağını biliyor. Çünkü ailesiyle birlikte şehre taşınmak zorunda; işte orada başlıyor, geçim derdi, düzenli bir gelire sahip olup olmama telaşı…

      **

“Avrupa’da ünlü bir aktör varmış. Debureau adındaki bu Fransız komedyeni halkın bayıldığı bir sanatkârmış. Lâkin o, kendisini bir türlü iyi hissetmezmiş. Nihayet bir doktora, meşhur bir mütehassısa başvurmuş. Aktör:

--- Doktor, demiş, hayattan hiç zevk almıyorum. Hiçbir şeyden hoşlanmıyorum. Adeta yaşamak benim için bir zevk halinden çıktı da bir yük oldu.

Doktor gülümsemiş, şu cevabı vermiş:

---Öyle şey olur mu! Hayat zevk alacak birçok şeyle doludur, fakat bunlardan istifade etmesini bilmeli…

--- Mesela ne yapayım doktor?

--- Siz, benim gibi çok fazla meşguliyeti olan bir insan değilsinizdir zannederim. Ben bu yüzden senelerden beri tiyatroya gidemiyorum. Fakat gidenlerden işitiyorum. Çok güzel, eğlenceli şeyler oynuyorlarmış… Musiki ve tiyatronun insanların sinirleri üzerinde çok tesiri vardır. Ben sizin yerinizde olsam tiyatroya gider meşhur Debureau’yu seyrederim. Ne yazık ki ben henüz onu görmedim. Fakat size tavsiye ederim; gidiniz, görünüz. Bu, sizin sıhhatinizin üzerine tesir yapacaktır.

Aktör kafasını sallamış:

--- Nafile doktor, demiş, Debureau benim!... “

**

Bu haftaki Saklı Kalan ilk şiirimiz daha önce de şiirlerini yayınladığım, çok sevdiğim şair Ziya Osman Saba’nın 1950 yılında yazmış olduğu bir şiir:

 

PATİK YAP, KUNDURACI

Patik yap kunduracı, bol bol patik;

Bebeler için ilk adımı atacak,

Çocuklar için, koşacak oynayacak…

Terzi abla, minimini elbiseler dik,

Yazlık, kışlık, mevsimlik…

Saçlarına kurdelâ,

Bileklerine bilezik..

Ama şu dünya hali, bin türlü kaza, belâ

Ama bunca hastalık, gıdasızlık, verem;

Tabutçu, ölçüsünü büyük tut, büyük!

Çocukların öldüğünü istemem.

**

İkinci şiirimiz şair Başbakan Bülent Ecevit’e ait. Yıl: 1954

İNSAN

Elbette senden güzel olacaktı

çizdiğin resim

yaptığın heykel

senden büyük olacaktı

senden yakışıklı.

Elbette senden doğru söyleyecekti

yazdığın şiir

Elbette senden çok duyacaktı

söylediğin türkü

Sen olduğundan büyüksün

Sen olduğundan iyisin

Sen olduğundan güzel.