Türkiye'de yükseköğretimde net okullaşma oranı 2022-2023 öğretim yılı itibarıyla yüzde 46'ya yükseldi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) "İstatistiklerle Gençlik 2023" araştırmasını açıkladı.
Türkiye İstatistik Kurumunun "İstatistiklerle Gençlik 2023" araştırmasına göre, nüfusun yüzde 15,1'ini 15-24 yaş grubundaki genç nüfus oluşturdu.
Ülke genelindeki genç sayısı 12 milyon 872 bin 39 kişi olarak hesaplanırken, bunun yüzde 51,3'ü genç erkek, yüzde 48,7'si ise genç kadın nüfus olarak kayıtlara geçti.
Nüfus projeksiyonlarında, genç nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2030'da yüzde 14, 2040'ta yüzde 13,4, 2060'ta yüzde 11,8 ve 2080'de yüzde 11,1'e gerileyeceği öngörüldü.
Türkiye'nin genç nüfus oranının Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranlarından daha yüksek olduğu görüldü. AB üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranları incelendiğinde, 2023 yılında genç nüfus ortalaması yüzde 10,6 oldu.
Genç nüfus oranının en yüksek olduğu il yüzde 21,5'le Hakkari oldu. Bu ili yüzde 21,1'le Şırnak ve Siirt, yüzde 20,2'yle Bayburt izledi. Genç nüfus oranının en düşük olduğu iller ise yüzde 12,1'le Balıkesir, yüzde 12,2'yle Muğla ve yüzde 12,4'le Ordu olarak sıralandı.
Yükseköğretimde net okullaşma oranı yüzde 46'ya yükseldi
Buna göre, ülkede 2021-2022 öğretim yılında yüzde 44,7 olan yükseköğretim net okullaşma oranı, 2022-2023 öğretim yılında yüzde 46'ya ulaştı. Erkeklerde bu oran yüzde 40,3'ten yüzde 41,1'e kadınlarda yüzde 49,2'den yüzde 51,2'ye çıktı.
Yaş grubuna göre incelendiğinde, 2023'de genç nüfusun yüzde 30,3'ünün 15-17, yüzde 19,4'ünün 18-19, yüzde 29,4'ünün 20-22 ve yüzde 20,9'unun 23-24 yaş grubunda yer aldığı görüldü.
2020-2022 yıllarına ilişkin "hayat tabloları" dikkate alındığında, doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye geneli için 77,5, erkekler için 74,8 ve kadınlar için 80,3 yıl olarak kayıtlara geçti.
Türkiye'de çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki gençler için kalan yaşam süresinin ortalama 63,5 yıl, erkekler için 60,8 yıl ve kadınlar için 66,2 yıl olduğu belirlendi. Diğer bir ifadeyle, 15 yaşına ulaşan genç kadınların genç erkeklerden ortalama 5,4 yıl daha fazla yaşayacağı tahmin edildi.
Genç nüfus yasal medeni duruma göre incelendiğinde, cinsiyetler arasında önemli farklılıklar olması dikkati çekti.
Genç erkek nüfusun 2023'te yüzde 96,4'ünün hiç evlenmediği görülürken yüzde 3,5'inin evli, yüzde 0,1'inin boşanmış olduğu kayıtlara geçti. Genç kadın nüfusun ise yüzde 86,8'inin hiç evlenmemiş, yüzde 12,7'sinin evli, yüzde 0,4'ünün ise boşanmış olduğu görüldü.
Gençlerde iş gücüne katılma oranları
Hanehalkı İş Gücü Araştırması sonuçlarına göre, gençlerde iş gücüne katılma oranı 2022'de yüzde 43,8 iken geçen yıl itibarıyla yüzde 45,6 oldu. Genç erkeklerde bu oran yüzde 56,2 iken 2023 yılında yüzde 57,4, genç kadınlarda ise bu oran 2022'de yüzde 31 iken 2023'de yüzde 33,1 olarak kayıtlara geçti.
Gençlerde işsizlik oranı 2022'de yüzde 19,4 iken 2023'te yüzde 17,4 olarak hesaplandı. Genç erkeklerde işsizlik oranı 2022'de yüzde 16,4 ve 2023'te yüzde 14,3 oldu. Genç kadınlarda bu oran 2022'de yüzde 25,2 iken geçen yıl itibarıyla yüzde 23,2 olarak belirlendi.
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı geçen yıl yüzde 22,5 oldu. Bu oranın genç erkeklerde yüzde 15,6 genç kadınlarda yüzde 29,8 olduğu görüldü.
Genç nüfusun istihdam oranı 2022'de yüzde 35,3 iken 2023'te yüzde 37,7'ye yükseldi. Bu oran genç erkeklerde 2022'de yüzde 46,9 iken 2023'te yüzde 49,2, genç kadınlarda yüzde 23,2 iken yüzde 25,4 oldu.
Sektörlere göre incelendiğinde, istihdam edilen gençlerin 2023'de yüzde 13,6'sının tarım, yüzde 31,1'inin sanayi, yüzde 55,3'ünün ise hizmet sektörlerinde yer aldığı tespit edildi.
İstihdam edilen genç erkeklerin yüzde 12,5'i tarım, yüzde 36,7'si sanayi, yüzde 50,8'i hizmet sektöründe yer aldı. Genç kadınların yüzde 15,8'inin tarım, yüzde 19,6'sının sanayi, yüzde 64,6'sının hizmet sektöründe çalıştığı belirlendi.
Genç nüfusun obezite oranı arttı
Türkiye Sağlık Araştırması sonuçlarına göre boy ve kilo değerleri kullanılarak hesaplanan vücut kitle indeksi incelendiğinde, 2019 yılında genç nüfusun obezite oranı yüzde 4,6 iken bu oran 2022'de yüzde 5 oldu.
Genç nüfusun obezite oranı cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde 2019 yılında yüzde 4,8 olan söz konusu oran, 2022 yılında yüzde 5,3'e, genç kadınlarda aynı dönemde yüzde 4,5'ten yüzde 4,6'ya yükseldi.
Öte yandan 2019'da genç nüfusta normal kilolu olanların oranı yüzde 64,3 iken bu oran 2022 yılında yüzde 65,6 oldu.
Normal kilolu genç nüfus oranı cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde 2019 yılında yüzde 64,3 iken bu oran 2022 yılında yüzde 66,0, genç kadınlarda ise 2019 yılında yüzde 64,3 iken 2022 yılında yüzde 65,3 oldu.
Gençlerde günde bir kere ya da daha fazla meyve tüketme sıklığı azaldı
Gençlerde günde bir kere ya da daha fazla meyve tüketme sıklığı 2019 yılında yüzde 40,3 iken bu oran 2022 yılında yüzde 28,4'e düştü.
Söz konusu sıklık cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde 2019 yılında yüzde 37,9 olan oran 2022 yılında yüzde 27'ye, genç kadınlarda aynı dönemde yüzde 42,7'den yüzde 29,9'a geriledi.
Gençlerde 2019'da günde bir kere ya da daha fazla sebze ya da salata tüketme sıklığı yüzde 49,1 iken bu oran 2022 yılında yüzde 35,1'e düştü.
Anılan sıklık cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde 2019 yılında yüzde 44,7 olan oran 2022'de yüzde 33,5'e, genç kadınlarda aynı dönemde yüzde 53,7'den yüzde 36,7'ye indi.
Gençlerde mutluluk kaynağı sağlık
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 18 ve daha yukarı yaştaki bireylerin genel sağlık durumlarından memnuniyet oranı 2022 ve 2023 yıllarında yüzde 69,2 oldu.
Genç nüfusun genel sağlık durumundan memnuniyet oranı ise 2022 yılında yüzde 84,8 iken geçen yıl yüzde 86,8'e yükseldi. Bu oran 2023 yılında genç erkeklerde yüzde 89,1, genç kadınlarda ise yüzde 84,4 olarak hesaplandı.
18 ve daha yukarı yaştaki bireylerden kendini mutlu hissettiğini belirtenlerin oranı yüzde 52,7 iken kendini ne mutlu ne mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı yüzde 33,6, kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 13,7 olarak kayıtlara geçti.
18-24 yaş grubundaki genç nüfus içinde kendini mutlu hissettiğini belirtenlerin oranı geçen yıl itibarıyla yüzde 54 iken kendini ne mutlu ne mutsuz hissedenlerin oranı yüzde 33,3, kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 12,7 olarak belirlendi.
Kendini mutlu olarak hisseden 18-24 yaş grubundaki erkek nüfusun oranı yüzde 52,7 iken kendini ne mutlu ne mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı yüzde 34,2, kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 13,2 oldu.
Kendini mutlu hissettiğini belirten 18-24 yaş grubundaki genç kadın nüfusun oranı yüzde 55,4 iken kendini ne mutlu ne mutsuz hissedenlerin oranı yüzde 32,4, kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 12,2 oldu.
Gençlerin mutluluk kaynağı olan değerler arasında 2023 itibarıyla yüzde 45,5 ile sağlık ilk sırada yer aldı. Bunu, yüzde 23,7 ile başarı, yüzde 12,6 ile sevgi izledi.
Mutluluk kaynağı cinsiyete göre incelendiğinde, genç erkeklerde yüzde 42,3 ile ilk sırayı sağlık alırken bunu yüzde 25,6 ile başarı ve yüzde 15,5 ile para takip etti. Genç kadınlarda ise yüzde 49 ile ilk sırayı sağlık alırken bunu yüzde 21,7 ile başarı ve yüzde 16,6 ile sevgi izledi.
Gençlerin yüzde 75,2'si işinden memnun
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre, 2023'te, gençlerin yüzde 75,2'si işinden, yüzde 47,8'i elde ettiği kazançtan memnun olduğunu belirtti.
Genç erkeklerde çalışılan işten duyulan memnuniyet oranı yüzde 75,6, elde edilen kazançtan memnuniyet oranı yüzde 48,6 olurken genç kadınlarda ise bu oranlar yüzde 74,4 ve yüzde 46,1 olarak gerçekleşti.
Gençlerin yüzde 65,5'i, geçen yıl itibarıyla, şimdiye kadar almış olduğu eğitimden memnun olduğunu ifade etti. Bu oran, genç erkeklerde yüzde 62,1 iken genç kadınlarda yüzde 69,2 oldu.
İnternet kullanım oranları
Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına göre, internet kullanım oranı 16-24 yaş grubundaki genç nüfusta 2022'de yüzde 96,9 iken 2023'te yüzde 97,5 oldu.
Söz konusu oran, bu dönemde genç erkeklerde yüzde 97,6'dan yüzde 98,4'e, genç kadınlarda yüzde 96,1'den yüzde 96,6'ya yükseldi.(AA)
