Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Yetiş, kırık veya çatlaklar üzerine uygulanan hurafe tedavilerle kişilerin kendilerinde kalıcı hasarlar meydana getirdiklerini söyledi.<br /> <br /> Kişilerin kırık, çatlak ve burkulma gibi durumlarda ilk önce Ahi Evran Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin Ortopedi polikliniğine ya da Acil Servis’e müracaat etmeleri gerektiğini vurgulayan Başhekim Mehmet Yetiş, tedavi edilmeyen kırık ve çatlağın uzun süre iyileşemediğini ve yaşam kalitesini düşürdüğünün altını çizdi.<br /> KELLE PAÇA ÇORBASI KIRIKLARA FAYDALI<br /> Başhekim Mehmet Yetiş, kırıklarda Kırşehir’de halk arasında beslenme noktasında kişilerin yanlış uygulamalarda bulunduklarını ifade ederek, şu açıklamalarda bulundu:<br /> “Kırık ya da çatlak yaşayan hastaya sürekli olarak kelle paça çorbası içirilir. Bu çorbanın kemiği tedavi ettiği düşünülür. Doğru bir tespittir. Çünkü kelle paça çorbası protein ve yağ içerir. Bu da kemiklerin kaynamasına etki eder. Sebze, meyve içeren sağlıklı bir beslenme kemiklerin daha hızlı kaynamasını sağlar.”<br /> Balık kırıkların iyileşmesini hızlandırır<br /> “Halk arasında kırık vakalarında hasta kişilere balık yedirilmemesi tavsiye edilir, ancak bu yanlış bilinen bir durumdur” diyen Başhekim Mehmet Yetiş, bu konuda bilinmesi gerekenleri şöyle ifade etti:<br /> “Halk arasında kırığın çatlaktan çok daha iyi olduğu söylenir. Oysa çatlak ve kırık arasında pek fark yoktur. Çatlak, küçük kemiklerde ayrışma olmazsa koyulan tanıdır. Özetle, kemik bütünlüğü bozulması denilen durum hem çatlak hem de kırık için kullanılır.<br /> Kırık oluşursa hasta yürümez ama çatlakta rahatlıkla yürünebilir. Bu doğru değildir. Kemik bütünlüğü komple ayrılmış olan kişilerde basabilir, yürüyebilir. Bu durum hem çatlak hem de kırık için geçerlidir. Kırık oluştuktan sonra pek çok hastaya kırık iyileşinceye kadar balık yedirilmez. Bu çok bir şeydir. Oysa balık içindeki fosfor kırıkların iyileşmesini hızlandırır. Bu nedenle pek çok uzman balık yenilmesini tavsiye eder.”<br /> Bamyanın kemiklere faydalı olduğu bilinir<br /> Başhekim Mehmet Yetiş sağlık açısından çok faydalı bir besin olan bamyanın içeriğinde bulunan K vitamininin güçlü kemikler inşa etmek ve kemik yapısını korumak için gerekli olduğunun altını çizen Başhekim Mehmet Yetiş, bamyanın aynı zamanda kan pıhtılaşma proteinlerinin üretimi için önemli bir etken besin olduğunu ve tüketilmesinin fayda sağlayabileceğini söyledi.<br /> Kırık çıkıklarda uzman şart<br /> Başhekim Mehmet Yetiş kırık çıkıklarda mutlaka uzman hekime görünülmesi gerektiğini dile getirdi.<br /> Başhekim Yetiş; “Kırıkların oluşması ile eski dönemlerden günümüze pek çok hasta hastane yerine kırık çıkıkçıya götürülür. Hatta kırığa yumurta sürmek, balık ve et sarmak kesinlikle en tehlikeli uygulamalardır. Kırık yerine kaynayamayacak veya yanlış kaynayarak ömür boyu iskelet sisteminde hasar yaratabilir. Çünkü ortopedi hastalıklarında uygulanan yanlış müdahaleler çok zor tamir edilmektedir. Herhangi bir yerinizde kırık veya çatlak, ağrı hissettiğinizde mutlaka bir hekime gözükmeli, tedaviye bir an önce başlanmalıdır. Pek çok çatlak ve kırık vakasında uzun süre ağrınız olmayabilir fakat bir rahatsızlık hissi hissedilir. Bu tarz rahatsızlıklar ciddiye alınmalıdır” uyarılarına yer verdi.<br /> Sigara içenlerde kırıklar kolay iyileşmez<br /> Kırıkların iyileşme süreci, yaşa, kırığın durumuna göre değişiklik gösteriyor. Son yapılan araştırmalar bu nedenlerin arasına bir yenisini daha ekledi. Sigara içen insanlarda kırıkların geç iyileştiğini söyleyen Başhekim Yrd. Doç. Dr. Mehmet Yetiş; “Sigara kırık iyileşmesini önlüyor. Sigara, mikro damarlanma sistemini ve kemik yapan hücreleri bozduğu için kırık uçlarında beslenme bozukluğuna ve bu nedenle kaynamamaya sebep oluyor.<br /> Sigara kullanan hastalarda kaynama gecikmesi veya kaynamama süreci olabileceği için bazı cerrahlar bu hastaları ameliyat etmekten kaçınmaktadırlar. En basit kırıktan komplike kırıklara kadar kırık iyileşmesi çok önem arz etmektedir. Kırık kaynamasını etkileyen hastaya ve hekime bağlı birçok faktör bulunmaktadır. Hekimin görevi, hastaya bağlı faktörleri önceden tespit edip gerekli önlemleri almak, riskleri hasta ile paylaşırken kendi bilgi ve becerisini hastaya en efektif şekilde sunmak olmalıdır.” dedi.<br /> Kırık kemik nasıl iyileşir?<br /> Basit bir kırığın ortalama 3 haftada iyileşebileceğini belirten Başhekim Yetiş, “Uyluk ve kaval kemiği kırıklarının iyileşmesi ise 2 ila 4 ay arasında değişiyor. Kemik dokusunun destek, koruma, hareket, yağ ve kalsiyum depolama, kan hücresi oluşturma ve boy uzamasına etkisi gibi önemli görevleri vardır. Oluşan kırıklar sonucunda bu görevlerde aksama meydana gelebilir. Meydana gelen bir kırık, “Kallus” adı verilen yeni kemik dokusunun oluşması ile iyileşir. Ancak bazı durumlarda yeterli kallus dokusunun oluşmaması neticesinde kırıkta kaynama süresi uzayabilir veya kırığın hiç kaynamama durumu ile karşılaşılabilir. Bununla beraber kırık iyileşmesinde kemiğin yumuşak doku tutunumlarının zarar görmesi, kırık tedavisi stabilitesinin yetersizliği, bazı anatomik bölgeler, kırığa sebep olan enerji gücünün yüksekliği kemik kaybı oluşma miktarı gibi mekanik nedenler ve ileri hasta yaşı, hastalıklara bağlı düşkünlük, beslenme bozukluğu, hormon dengesizliği, sinir fonksiyonlarının azalması, kan dolaşımının azalması, sigara kullanımı, enfeksiyon varlığı, kırıkta kemik kaybı olması gibi biyolojik neden etkili olmaktadır” ifadelerini kullandı.<br /> Yaşlı insanlarda hormonların, adale tonusunun ve damarlanmanın azalması nedeniyle kırık iyileşmesinin zor olduğunu söyleyen Başhekim Mehmet Yetiş, “Diyabet, cushing, hipotiroid, periferik vaskülopatiler gibi hastalıklar ile radyoterapi ve kemoterapi uygulamaları da kırık iyileşmesinin sürecine zarar verir” bilgilerine yer verdi.