Bir süre önce Sosyal Güvenlik Kurumu Kırşehir İl Müdürlüğü görevine atanan Hacı Mehmet Akdeniz, malulen emekliliğin detaylarını kamuoyu ile paylaştı.
İl Müdürü Akdeniz, çalışma gücünün en az yüzde 60'ını veya vazifesini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybedenlerin malulen emekli olabileceğini açıkladı. SGK; malulen emeklilik için hastaneden alınan sağlık raporunun geçerli olmadığının, kurum tarafından verilecek sağlık raporunun dikkate alındığını duyurdu.
SGK Kırşehir İl Müdürü Hacı Mehmet Akdeniz, Kırşehir’den malulen emekli olmak isteyenlerin aldıkları raporlarını Ankara veya Kayseri’deki heyete gönderdiklerini ve heyetten çıkan sonuca göre malulen emekliliğe karar verildiğini açıkladı. Akdeniz, şu bilgileri verdi: “5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre; hizmet akdine tabi (4/a’lı) ve kendi adına ve hesabına bağımsız (4/b’li) çalışan sigortalıların çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60'ını kaybedenler ile kamu görevlileri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az yüzde 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği SGK Sağlık Kurulu'nca tespit edilen sigortalılar malul sayılır. Sigortalıların sağlık hizmeti sunucularından alacakları maluliyete ilişkin raporlar, kanuna göre malul sayılmaları için yeterli değildir. Sigortalının malul sayılabilmesi için, çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60'ını kaybettiğinin Kurum Sağlık Kurulu'nca tespit edilmesi gerekir. SGK Sağlık Kurulu'nca malul sayılan sigortalıların malullük aylığından yararlanabilmeleri için; en az on yıldır sigortalı olması ve toplam olarak bin 800 gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödemesi gerekir. Kişinin başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul ise sigortalılık süresine bakmadan bin 800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması gerekir. Birden fazla sigortalılık statüsüne tabi çalışmış sigortalıların malullük başvurularında, en son hangi sigortalılık statüsünde çalışmışsa o statü dikkate alınır. Sigortalı veya sigortalının işvereninin, maluliyet durumunun tespiti için sigortalının bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne ya da sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvurmaları gerekir.
Öte yandan çalışan kişinin malulen emekli sayılabilmesi için gerekli olan ve Eylül 2013'te Maluliyet Yönetmeliği'nde yapılan değişikliklerden bazıları ise şöyle sıralandı: "Kemik iliği nakli hariç tüm organ nakilli hastalara ve tüm kanser hastalarına koşulsuz maluliyet hakkı veriliyor. Böbrek nakli sonrası uygulanan kontrol muayeneleri ise bir buçuk yıldır uygulanmıyor. Diyalize girmeyen kronik böbrek yetmezliği, ağır elektrolit bozuklukları, otizm, MS, parkinson, alzheimer, demans, sara, astım, KOAH, uyku bozuklukları, sindirim sistemi kanamaları, ülseratif kolit, kaşeksi, kronik pankreatit hastalıkları da malulen emeklilik için yeterli sayılıyor. Kişinin çalışmasına imkân tanımayan genetik hastalıklar. Yardım olmaksızın yürüyemeyen sigortalılar. Travma sonrası stres ve obsesif-kompulsif bozuklukları da maluliyet sebebi sayılıyor. Şeker hastalığı sonucu kişinin, en az 3 organının orta ve ileri düzeyde bozulması maluliyet kriteri olarak kabul ediliyor."
SGK MALULEN EMEKLİLİK ŞARTLARINI BELİRLERDİ
Malulen emeklilikte kurallar genişletildi. Birçok hastalık daha sisteme dahil edildi.
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun kapsamını genişlettiği malulen emeklilik düzenlemesi, 1 Eylül'den itibaren yürürlüğe girdi. Kanserden organ nakline, diyabetten çalışmaya engel teşkil edecek genetik hastalıklara kadar 21 çeşit rahatsızlığın eklendiği düzenleme kapsamında, 4 bin 250 kişi daha emeklilik hakkına kavuştu. Malulen emeklilere ödenecek maaş ise 971 lira olacak. Eski yönetmeliğe göre malullük başvurusu yapıp reddedilenlere de tekrar başvuru yapma hakkı getirildi. Düzenlemeden faydalanmak isteyenlerin sağlık raporu alarak başvuruda bulunması gerekiyor. İşte malulen emekli olmak isteyen adayların tüm soruları ve cevapları şöyle...
NASIL YARARLANILACAK?
Yeni düzenlemeden yararlanmak için rapor alınması gerekiyor. Buna göre çalışma gücünün iş kazası veya meslek hastalığı sonucu en az yüzde 60'ının kaybedildiği sağlık kurulunca raporlanacak. En az 10 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak bin 800 gün sigorta primi ödenmiş olacak. Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın bin 800 gün sigorta primi bildirilmiş olması yeterli olacak.
RAPOR NEREYE VERİLECEK?
Sosyal Güvenlik il ve ya merkez müdürlüğü, vatandaşı üniversite, Sağlık Bakanlığı'na bağlı eğitim ve araştırma ile askeri hastanelerden birine sevk ediyor. Eğer bulunulan ilde, bu niteliklerde hastane yoksa devlet hastanelerine sevk yapılıyor. Sevkte belirtilen sağlık kurulu, yüzde 60 çalışma kaybı olduğuna dair raporu düzenliyor. Vatandaş, rapor ve diğer istenen evrakları, Sosyal Güvenlik il ve ya merkez müdürlüğüne teslim ediyor.
KAÇ KİŞİYİ KAPSIYOR?
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun malulen emekliliğin kapsamını genişletmesiyle 4 bin 250 kişiye daha emeklilik yolu açıldı. Düzenleme ile malulen emekli sayısı 114 bin 624'ten 119 bine yükseldi.
HANGİ HASTALIKLARA EMEKLİLİK HAKKI GELDİ?
Kemik iliği nakli hariç tüm organ nakilli hastaları, tüm kanser hastalarına koşulsuz maluliyet hakkı veriliyor. Böbrek nakli sonrası uygulanan kontrol muayeneleri ise kaldırıldı. Kronik böbrek yetmezliği, ağır elektrolit bozuklukları, otizm, MS, parkinson, alzheimer, demans, sara, astım, KOAH, uyku bozuklukları, sindirim sistemi kanamaları, ülseratif kolit, kaşeksi, kronik pankreatit hastalıkları kapsama alındı. Kişinin çalışmasına olanak vermeyen genetik hastalıklar maluliyet listesine alındı. Yardım olmaksızın yürüyemeyen sigortalı, malul sayıldı. Travma sonrası stres ve obsesif-kompulsif bozuklukları maluliyet kriterlerine eklendi. Kardiyolojik hastalıklar ile ilgili kriterler ilk kez oluşturuldu. Şeker hastalığı sonucu kişinin, en az 3 organının orta ve ileri düzeyde bozulması maluliyet kriteri olarak kabul edildi.
MAAŞ NE KADAR OLACAK?
Malulen emekli olacak bu kişilere 971 lira maaş ödenecek. Öte yandan yeni düzenleme öncesinde maluliyetten emekli olanlar maaşlarının düşük kaldığını belirtip düzeltme yapılmasını istiyor. Bu emekliler halen 400-500 lira maaş alıyor.