"Orda Bir Köy Kurancılı" kitabımızı tanıtmayı sürdürüyoruz. Bu kez Kurancılı'nın yıllık gelirini sayısal veriler eşliğinde inceleyeceğiz.

Kırşehir ili, Kaman ilçesine bağlı "Kurancılı Kasabasının yıllık gelirini kayıtlardan bulmak zahmetli, uzun süre isteyen bir iştir. Sonra belediyenin öz kaynaklarını, personel ücretlerini bile kayıtlarından çıkartamazken bunu tüm Kurancılı için yapmak hemen hemen olanaksız demekle eşdeğerdedir. Bu açıdan en kestirme yol halkın kendisine sormaktır. Bu denendi. Kurancılı'nın tarihinden gelenek göreneklerine, toprak varlığına, yaş, eğitim, sağlık, doğurganlık, medeni durumu, borçları, tasarrufları, zengin diye kime dendiği, Kurancılı için devletten ne beklendiği, üye olduğu yerlere varıncaya dek yaklaşık 80 soru yöneltilerek yanıtlar alınmaya çalışıldı. Ocak ve Şubat aylarında 100 hane 369 kişiye ulaşıldı. Sonra kitap yazmaya ağırlık verdiğimden sormaca kaldı. Bu işi uzun soluklu bir çalışma olarak görüyorum. Kitap çıktıktan sonra da sürecek. Sonuçlarını bilimsel bir kongreye bildiri ya da bilimsel bir dergiye makale olarak göndermeyi düşünüyorum. Şimdilik bu sormacanın gelirle ilgili kısmını burada paylaşmak istiyorum.
Çizelge-52: Kurancılı'da gelir türlerine göre hanelerin yıllık ve aylık gelirleri, 2017

Kaynak: Alanda 100 hane 369 kişi ile yapılan sormaca sonuçlarından hesaplanmıştır.

Çizelge-52'ye aldığım Kurancılı'daki hanelerin 2017 yılında elde ettikleri gelirlerini 11 türde topladım. Buna göre en büyük payı esas iş ve ikinci iş gelirleri sağlamaktadır. Bu ikisinin toplam gelir içindeki payı yaklaşık % 65'tir. Bu demektir ki hane gelirlerinin 3'te 2'si çalışarak elde edilmektedir. Bu kasabamızın emekçi kökenli olduğunun da bir göstergesidir. ikinci sırada gelir türü % 19'luk pay ile emekli gelirleridir. Üçüncü sırada devletten bakım, yaşlılık, sakatlık aylığı ile sosyal yardımların % 4.8'lik payı vardır. Dördüncü sırada % 4.6'lık pay ile hanelerin katma değer yaratarak kendi kışlık yiyeceklerini yaratmaları gelmektedir. Beşinci sırada yaklaşık % 2.8'lik pay ile taşınmaz kira gelirleri gelmektedir. Altıncı sırada % 2.6'lık pay ile topraktan dolayı icar ve tarımsal destek gelirlerinin toplamı gelmektedir. Almancısı gurbetçisi çok olan kasabamızda yurtiçi ve yurtdışı transfer gelirlerinin payı sanıldığı gibi çok değildir. Yedinci sırada gelen bu gelir türünün payı ancak % 1'dir. Artık Almancılar memlekete değil oradaki ikinci üçüncü kuşağa para harcayıp yatırım yapmakta, Türkiye'ye de bir Alman turist gibi dinlenmeye eğlenmeye gelmektedirler. Sekizinci ve son sırada ise bankaya yatırılan para, döviz ve altından elde edilen faiz gelirleri girmektedir ki yok denecek denli azdır. Bunun iki nedeni olabilir, birincisi köylü hâlâ yastık altı dediğimiz yöntemle devlette içinde kimseye güvenmeyip ne olur ne olmaz diyerek çıkın içinde para, döviz ve altın biriktirmekte ikincisi de bankaya yatırdığı tutarı olanın çok altında söylemektedir. Bunları da düşünerek faiz gelirini bir üst ondalık basamağa yükselterek payını % 0.1 yaptığımızda Kurancılı'daki ortalama bir ailenin gelirinin gelir türlerine dağılımını çıkarmış oluruz.

Özetle Kurancılı'da ortalama olarak hane başına düşen yıllık gelir 58452 lira aylık gelir de 4871 lira çıkmaktadır. Oysa Hürriyet Gazetesinin haberine göre [1] Türkiye'de çalışanların % 40.3'ü, bir başka deyişle 5.8 milyon kişi, asgari ücretle çalışıyor. Çalışanların % 42.7'si ise asgari ücretin iki katına dek aylık alıyor. Buna göre çalışanların % 83'ü (12 milyon kişi), 1404 ile 2808 TL arasında değişen ücretle çalışıyor. Çalışanların toplam sayısı da stajer ve kursiyerler dışarıda bırakıldığında 14 milyon 547 bin 574 kişi düzeyinde bulunuyor. Öte yandan Haber Türk Gazetesi'nin 1 Mayıs 2018'de yaptığı habere göre [2] ortalama aylık net ücrette Orta ve Batı Avrupa'nın gerisindeyiz. Haber şöyle: 1 Mayıs kutlanırken işçi kesiminin en öncelikli sorunlarından biri genel ücret seviyesi. Aylık ortalama net ücrette Türkiye 2017 verisine göre 528 Euro (2.110 TL) ile Batı Avrupa ülkelerinin yanı sıra, Macaristan, Polonya, Slovenya gibi rakip ülkelerin de gerisinde kaldı...

Görüldüğü üzere 2017 yılında sayıları 12 milyonu bulan emekçi kesimin aldığı net ücret 3000 TL'nin altında kalmaktadır. Oysa Kurancılı'da, 100 hane ile yapılan sormaca sonuçları olduğunu unutmadan, 2017 yılında hane başına aylık 4871 TL gelir düşmektedir ki Kurancılı'nın çoğu yere göre varsıl bir köy olduğu söylenebilir. Şimdi anlaşılıyor ki, gün geçmiyor kasabamıza market dağıtım araçları, hurdacılar, seyyar satıcılar, pazarcılar vb. girmesin..."
***
[1] BOYACIOĞLU, Hacer. 16.12.2017 tarihli Hürriyet Gazetesi haberi: http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/12-milyon-calisanin-maasi-3-bin-tlnin-altinda-yuzde-40-asgari-ucretli-40680624, erişim: 2.7.2018
[2] HABER TÜRK GAZETESİ 1 Mayıs 2018 haberi: http://www.haberturk.com/ortalama-aylik-net-ucrette-orta-ve-bati-avrupanin-gerisindeyiz-1943274-ekonomi, erişim: 2.7.2018

GAZİ BARAN