Kırşehir, Anadolu Ahiliğinin doğduğu ve geliştiği topraklar olarak tarih boyunca önemli bir rol üstlenmiştir. Bu kadim geleneğin izlerini bugün hâlâ yaşatan en önemli yapılardan biri Ahi Evran Zaviyesi ve Camii’dir. Kırşehir il merkezinde bulunan Ahi Evran Zaviyesi, Anadolu’nun köklü ahilik geleneğinin kalbi olarak kabul edilmektedir.
Ahi Evran Zaviyesi
Ahi Evran Zaviyesi, Kırşehir’in kültürel ve tarihi dokusunun önemli parçalarından biri olarak gerçekten etkileyici bir geçmişe sahip. Anadolu’daki ahilik geleneğinin kalbi olan bu yapı, hem mimari açıdan hem de manevi açıdan büyük bir değer taşıyor. Zaviyenin içinde yer alan Ahî Evran’ın türbesi ve buradaki sade ahşap sanduka, geçmişin izlerini günümüze taşıyan anlamlı detaylardan birini oluşturuyor.
Kırşehir il merkezinde bulunan Ahi Evran Zaviyesi’nin ilk inşa tarihi bilinmemektir. 14. yüzyılda basit bir zaviye olarak yapıldığı tahmin edilmektedir. 1450’de türbenin üzerine bir bina yaptırılmış, 1481’de bu bina genişletilmiş ve 1561’de de yapıya mescit ilave edilmiştir. Yapımında çevredeki antik harabelerden devşirme malzemeler kullanılmıştır. Minaresi, 20. yüzyılın başında inşa edilmiştir. Yedi mekândan oluşan bütünsel bir yapıdır. Anadolu’da pek çok örneği bulunan zaviyeli veya tabhaneli cami tipinin tipik plan şemasına sahiptir. Oldukça simetrik bir mimarisi bulunmaktadır.
2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklendi
Zaviyenin içinde, Ahî Evran’ın türbesi ile bazı ahîlerin mezarları da bulunmaktadır. Yüksek ve geniş bir kemerle orta sofaya açılan kuzeydeki kubbeli hücre, Ahî Evran’ın türbesidir. Burada Ahî Evran’ın mezarını sembolize eden, büyük fakat sade bir ahşap sanduka vardır. Şeyhlerinin “Ahî Baba” unvanını aldığı Ahi Evran Zaviyesi, Osmanlılarda Türk debbağlarının ve zanaat erbabının manevi merkezi olmuştur. 20. yüzyılın başlarına kadar da esnaf zümresi üzerindeki manevi tesirini devam ettirmiştir. Ahi Evran Türbesi, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklenmiştir.
