Selçuklu’dan Osmanlı’ya ve günümüze uzanan Ahilik geleneği, Kırşehir’de yaşatılmaya devam ediyor.
Kırşehir Ahilik Müzesi, 22-28 Eylül tarihleri arasında kutlanacak Ahilik Haftası etkinlikleri için hazır. Müzede, Anadolu’nun yüzlerce yıllık kültürel ve sosyal değerleri ziyaretçilerini bekliyor.
Ahi Evran-ı Veli, Ahilik teşkilatı ve esnaflık üzerine farklı obje, eşya, kıyafet, el yazması eserlerin sergilendiği müze, 800 yıllık Ahilik teşkilatı ve Anadolu'nun geçmişine ışık tutuluyor.
Esnaflık, Ahilik teşkilatının geçmişi ve ritüellerinin aktarıldığı müzede, bazı mesleklerin bal mumu heykellerle canlandırılması, pirler ve Ahi Evran-ı Veli'nin odası da mekana renk katıyor.
Türkiye'de müzecilik anlamında kullanılan en büyük dijital ekranın yer aldığı belirtilen Ahilik Müzesi'nde ziyaretçiler bu ekranda şed kuşatılmasını izleyebiliyor.
22-28 Eylül tarihleri arasında kutlanacak olan Ahilik Haftası’na Türkiye’nin 81 ilinden gelen vatandaşlar dev ekranda şed kuşatılmasını izleyecek ve ahiliğin izlerini taşıyan bu müzede ahiliği resmen yaşayacak.
İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜR YARDIMCISI EYÜP TEMUR: “AHİLİK GELENEĞİ BU MÜZEDE YAŞATILIYOR”
Kırşehir İl Kültür ve Turizm Müdür Yardımcısı Eyüp Temur, "Bilindiği gibi Ahilik geleneğiyle birlikte Kırşehir, tarih boyunca önemli bir merkez olmuştur. Sekiz yüz yıl önce Ahi Evran, 32 esnaf grubunun piri olmuş, onları eğitmiş ve donatmıştır. Bu gruplar arasında demirciler, halıcılar, marangozlar, gemiciler, tabipler ve şairler gibi birçok meslek vardır. O dönemde zanaat ve ticaretin önemli bir kısmı Türkmenler ve Ermenilerin elindeydi, ancak Ahilik teşkilatı bu düzeni disipline etmiştir. Ahilikte temel ilkeler; gözün, dilin ve belin günaha kapalı olması, sofranın, kapının ve elin cömertliğe ve paylaşmaya açık olmasıdır. Bunun yanında Ahiliğin dört felsefesi öne çıkar: Akıl, ahlak, bilim ve çalışma. Nitekim bir şiirde de şöyle denir:
“Sabır dileyip bize gelen bizdendir; akıl, ahlak ve çalışkanlıkla bizi geçen bizdendir.”
2023 yılında Kırşehir’in Ahilik başkenti ilan edilmesiyle Ahilik Müzesi açılmıştır. Sayın Vali Yardımcımız İsmail Çetinkaya başkanlığında bu müze hayata geçirilmiştir. Müzemiz bugüne kadar birçok öğrenciyi ve ziyaretçiyi ağırlamıştır. Meslek lisesi öğrencileri, üniversite öğrencileri ve vatandaşlar bu kültürü yakından tanıma fırsatı bulmaktadır.
Müzede Ahilik meclisi (kararların alındığı ve sorunların çözüldüğü yer), ahilik sancağı, şecerenameler, Ahi Evran’ın odası ve ders verdiği mekân sergilenmektedir. Bunun dışında Bacıyan-ı Rum teşkilatının kurucusu Fatma Bacı’nın faaliyetleri de anlatılmaktadır. Fatma Bacı, yüzlerce yetim kız çocuğunu himaye etmiş, onlara zanaat öğretmiş, iş yeri açmalarını sağlamış ve evlenmelerine yardımcı olmuştur. Bunu da “orta sandık” adı verilen vakıf yardımlarıyla gerçekleştirmiştir.
Müzede ayrıca Özbağ ve Mucur halı tezgâhları, Kırşehir’in cumbalı evleri, tabakhane, dericilik, demircilik, terzilik, marangozluk gibi meslekler sergilenmektedir. Ahiliğin önemli ritüellerinden biri olan “şed kuşatma töreni” de anlatılmaktadır. Sekiz yüz yıl önce kalfa ustalığa geçmek istediğinde, ustaların ve yiğitbaşının huzuruna çıkar, uygun görülürse şed kuşanırdı. Şed kuşanan kişi iş yeri açmak istediğinde orta sandıktan borç alır, faize bulaşmadan işini kurar ve sonra geri öderdi. Tören sırasında yedi kez şed çözülüp bağlanır, her bağlamada dürüstlük ve ahlak üzerine söz verilirdi. Bugün de Ahilik geleneği yaşatılmaktadır. Üniversitemizde her öğrenci mutlaka Ahilik dersi almakta, mezun olurken şed kuşanarak Ahilik yemini etmektedir."
KIRŞEHİR VALİ YARDIMCISI İSMAİL ÇETİNKAYA: “MÜZENİN ZİYARETÇİSİ 2 SENEDE 150 BİNİ GEÇTİ”
Kırşehir Vali Yardımcısı İsmail Çetinkaya, "Ahilik Müzesi, Türkiye’de temalı müzeler içerisinde örnek bir müze.
Gerçekten Ahilik felsefesinin anlatıldığı, geçmişten günümüze uygulamalarının farklı yöntemlerle sergilendiği özel bir mekân. Ayrıca çok geniş bir ziyaretçi kitlesine sahip.
Müzemiz açılalı iki yıl oldu ve bu süre zarfında yaklaşık 150 binden fazla ziyaretçimizi ağırladık. Her geçen gün ziyaretçi sayımız da artıyor. Türkiye’nin farklı şehirlerinden, hatta yurt dışından gelen misafirlerimiz var.
Ben herkesi, mutlaka yolu buradan geçen ya da özellikle ziyaret etmek isteyen vatandaşlarımızı müzemize bekliyorum. Burada keyif alacakları gibi, tarihimize ve Ahilik felsefemize dair gerçek bilgileri de öğrenebilecekler."
ZİYARETÇİ ERHAN ARIKAN: “BU ZİYARET BAKIŞ AÇIMIZI DEĞİŞTİRDİ”
Ankara’dan Ahilik Müzesi’ni ziyaret etmen için gelen Erhan Arıkan, “Ankara’da yaşıyorum. Senelik iznimizde çocuklarla birlikte böyle bir gezi yapmak istedik. Tarihi, kültürü olan yerleri görmeyi arzuladık. Şu an Kırşehir’deyiz. Kırşehir’deki müzeyi gezdik. Bir abimiz sağ olsun yardımcı oldu, tanıttı. Bu ziyaret gerçekten bakış açımızı değiştirdi diyebilirim. Önceden hep taş, kaya gibi görüyorduk; şimdi ise sanat, tarih ve geçmişi gördük. Mutluyuz, sevinçliyiz. Herkesin de bu duyguyu yaşamasını isterim. Ben ahiliği sadece dini bir inanç ya da bir kavram olarak düşünüyordum. Aklıma hep öyle geliyordu. Ancak şu an çok farklı bir bakış açısı kazandım. Sanatın, kültürün, mesleğin ve meslek kontrolünün olması çok hoşuma gitti. Demek ki günümüzde bile bunu hayata geçirsek, ticaret sahasında çok daha büyük bir güven ortamı oluşacağını düşünüyorum.”
GURBETÇİ FATİH AKÇAMIZ: “TARİHİ BİREBİR BURADA YAŞIYORUZ”
Almanya’dan Kırşehir’e gelen gurbetçi Fatih Akçamız ise “Aslen Kahramanmaraşlı’yım. Yurt dışında, Almanya’da ikamet ediyorum. Kendi kültürümü ve tarihimi unutmamak adına her yıl böyle ziyaretler yapmaya gayret ediyorum. Her fırsat bulduğumda bu tür etkinlikleri uygulamaya çalışıyorum. Burada gerçekten çok güzel şeyler var. Tarihi birebir yaşamamış olsak da, sanki yaşıyormuşuz gibi içimizde bir his oluşuyor. En azından ecdadımızı unutmuyor, onları hatırlamaya çalışıyoruz. Bu müzeler sayesinde, sağ olsun buraları kuranlar ve emeği geçenler, bize böyle bir imkân sunmuşlar. Çok güzel bir durum.”
