Önceki hafta kaleme aldığımız Ahilik konusuna, kaldığımız yerden devam edeceğim. Konunun iyi anlaşılması için ilk yazımızdan bir alıntı ile başlamak istiyorum.
Ahiliğin başkenti ilimizde 38. “Ahilik haftası” 22 Eylül Pazartesi başlayıp 28 Eylül Pazar günü son bulacaktır. İlimizde kutlanan Ahilik haftası nedeniyle birçok ilimizden gelen ahilik teşkilatları çeşitli etkinlileri ile Ahilik haftamıza renk katacaklar. İlk defa 1965 yılında kutlanmaya başlayan “Ahilik Haftası” Esnaf Bayramı olarak Ahiliğin başkenti Kırşehir’imizde kutlanıyor Türkiye çapında Ahiliğin anlam ve önemini başlatan, önce ilimizde olmak üzere tüm yurt çapında kutlanmasına öncülük eden rahmetli Ahi Babamız Mustafa Karagüllü, (maddi ve manevi çok emeği var) Refik Soykut ve Galip Arısan’a Kırşehir’liler olarak ne kadar teşekkür etsek azdır. Çünkü, bu ahilik kutlamaları sayesinde ilimizin tanıtımı yapıyor ve en önemlisi de unutulmaya yüz tutmuş Ahilik geleneğini 86 milyona hatırlatıyoruz. Ahilik kutlamaların bir devlet geleneği haline getirilmesi ve bunla ilgili Kültür Bakanlığı tarafından yönetmelik çıkartılmasıyla Ahilik, Kırşehir ile tescillenmiş oldu. Bu yönetmelik sayesinde ilimize has Ahilik ile ilgili kültür değerimize, Yunus Emre ve Karacaoğlan gibi değerlerin de başka iller tarafından sahip çıkılması da bir şekilde önlenmiş oldu.
Ahilik teşkilatının nüvesi olan Loncalar yamak, çırak, kalfa, usta, üstat gibi hiyerarşik bir yapıya sahipti. Ahilik zamanında bütün sanatkârların kendine özgü bir teşkilatı vardı, bunun adı Lonca idi. Bir mesleğe ancak yamak olarak girilebilirdi. Yamak olabilmek için 10 yaşından küçük olmaması ve sanata girme konusunda veli yada vasisinin onayının bulunması gerekirdi. İki yıl süreyle ücretsiz çalışan yamak daha sonra Lonca başkanının dükkanında küçük bir tören yapılarak yanında çalıştığı ustanın onayı ile çıraklığa yükseltilirdi. Bu törende Lonca başkanı çıraklığa yükseltilen kişiye ustası tarafından verilecek belirli bir haftalık ücreti tespit eder ve bu ücretin iki haftalık tutarı çırağın ustası tarafından” Orta Sandığı” yada “Teavün Sandığı” olarak adlandırılan bir yardım sandığına bağışlanırdı. Çıraklık süresi çırağın yeteneklerine bağlı olmakla beraber üç yıl sürerdi. Çırağın, kalfalığa yükseltilmesi daha büyük bir törenle Lonca odasında ve Lonca kurulu huzurunda geleneklere uygun bir biçimde yapılırdı. Kalfalıktan ustalığa yükselebilmek için ise kalfalıkta üç yıl çalışmak gerekiyordu. Bu süre sonunda her yönü ile ustalığa yaraşır bulunan kimseler çok büyük bir törenle ustalığa yükseltilir. Ve o sanatkarlığın simgesi olan kuşak Ahi Baba tarafından beline bağlanırdı ( Set Kuşatma) Ahilik teşkilatında dikkate değer bir müessese var “Teavün Sandığı” bugünkü soysal güvenlik teşkilatı Bağ-Kur, SSK, Emekli Sandığının ( kısaca Sosyal Güvenlik Kurumu) ilk nüvesi olan bir kuruluştur. Yamaklıktan çıraklığa, Çıraklıktan kalfalığa, kalfalıktan ustalığa yükseltme törenleri akabinde verilen bahşiş ve ücretler Teavün adı verilen bu sandıkta birikirdi. Toplanan paralar ilk dükkan açana, evlenen esnafa maddi yardım veya ihtiyacı olan esnafa kredi olarak verilirdi. D. edecek